Hợp đồng thuê tàu chuyến là hợp đồng chuyên chở hàng hóa bằng vận tải biển, trong đó người chuyên chở cam kết sẽ chuyên chở hàng hóa từ một hay một số cảng này đến một hay một số cảng khác giao cho người nhận còn người thuê tàu cam kết sẽ thanh toán cước phí theo đúng như thỏa thuận hợp đồng.
Người chuyên chở (Carrier) trong hợp đồng thuê tàu chuyến có thể là chủ tàu (ship-owner) nhưng cũng có thể không phải là chủ tàu mà chỉ là người thuê tàu của người khác để kinh doanh . Còn người thuê tàu để chuyên chở hàng hóa có thể là người xuất khẩu và cũng có thể là người nhập khẩu theo điều kiện và cơ sở giao hàng được áp dụng trong hợp đồng mua bán.
Trên thực tế người thuê tàu và người cho thuê tàu rất ít khi gặp trực tiếp để ký hợp đồng với nhau. Trong thuê tàu nói chung và thuê tàu chuyến nói riêng, người ta thường thông qua đại lý hoặc công ty logistics để tiến hành thuê tàu. Công ty logistics hay đại lý là những người có chuyên môn, am hiểu về thị trường thuê tàu, luật hàng hải, tập quán của cảng ….chính vì vậy khi thay mặt cho người thuê hay người cho thuê để ký hợp đồchuyên chở sẽ đảm bảo quyền lợi cho người ủy thác tốt hơn.
Mẫu hợp đồng thuê tàu là những hợp đồng thuê tàu được tổ chức hàng hải quốc tế, các chủ tàu hoặc các tổ chức giao nhận quốc tế soạn thảo làm mẫu chuẩn cho đàm phán và ký kết hợp đồng thuê tàu.
Nội dung hợp đồng bao gồm nhiều điều khoản khá đầy đủ về điều kiện pháp lý, điều kiện vận chuyển, điều kiện cước phí và một số điều kiện khác. Mỗi hợp đồng thuê tàu được dùng cho một loại hàng. Có thể chia mẫu hợp đồng ra làm 2 loại.
Loại được sử dụng phổ biến và chính thức được một số tổ chức hàng hải quốc tế thừa nhận.
- Hợp đồng chở bách hóa thống nhất, mã số ” Gencon”
- Hợp đồng chở ngũ cốc, mã số “Auswheat”
- Hợp đồng chở than biển Đông, mã số “Centrocon”
- Hợp đồng thuê định hạn, mã số ” Baltime”
Loại mang tính chất riêng biệt, ít được phổ biến được sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt.
- Hợp đồng chở quặng sắt Na Uy (Iron Ore Chater – Party from Narvik)
- Hợp đồng chở phốt phát Ai Cập (Egyptian Phosphate Chater)
- Hợp đồng chở than Nam Phi (South African Coal Chater)
Đối với mẫu hợp đồng ít phổ biến , người thuê cần cẩn thận khi sử dụng vì nó chưa phải là mẫu chuẩn được quốc tế thừa nhận.
